Εσείς ποια σχέση έχετε με το βιβλίο; Απαντήστε ακολουθώντας τα ρήματα
Διαβάζω
Αγοράζω
Χαρίζω
Δανείζω
Γράφω
Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011
Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011
ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΛΙΣΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ/ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΣΤΗ Ν.Ε.
Να κλιθεί το ουσιαστικό/επίθετο ……………………………
Ονοματεπώνυμο:
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | ||||
ΟΝ | ||||
ΓΕΝ | ||||
ΑΙΤ | ||||
ΚΛ | ||||
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | ||||
ΟΝ | ||||
ΓΕΝ | ||||
ΑΙΤ | ||||
ΚΛ | ||||
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | ||||
ΟΝ | ||||
ΓΕΝ | ||||
ΑΙΤ | ||||
ΚΛ | ||||
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | ||||
ΟΝ | ||||
ΓΕΝ | ||||
ΑΙΤ | ||||
ΚΛ | ||||
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | ||||
ΟΝ | ||||
ΓΕΝ | ||||
ΑΙΤ | ||||
ΚΛ | ||||
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | ||||
ΟΝ | ||||
ΓΕΝ | ||||
ΑΙΤ | ||||
ΚΛ | ||||
Σάββατο 12 Φεβρουαρίου 2011
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Να παρουσιάσεις τα βήματα και τις ενέργειες που κάνεις, για να κατανοήσεις ένα κείμενο
«Για να κατανοήσω ένα κείμενο θα χρειαστώ κάποια στοιχία. Το πρώτο στοιχίο είναι ο τίτλος. Το δεύτερο στοιχίο είναι να διαβάσω προσεκτικά το κείμενο παράγραφο παράγραφο ή όλο μαζί. Το τρίτο στοιχίο είναι Δ.Ε. που σημαίνει: όταν δεν ξέρω μια λέξη διαβάζω λίγο μπροστά και λίγο πίσω αν ακόμα δεν καταλαβένω αναλύω τη λέξη αν δεν αναλύεται παίρνω το λεξικό μου και το ψάχνω αυτά για τις Δ.Ε.
Αμέσως μετά πάμε στις Ε.Π. που εκεί ρωτάμε για το κείμενο. Όταν τα κάνω όλα αυτά βρίσκω το βασικό νόημα που το ονομάζουμε κουκουτσάκια. Και μας λένε τα πιο βασικά πράγματα του κειμένου. Μετά είναι το κεντρικό νόημα του κειμένου που εκεί είναι το κεντρικό πράγμα. Μόλις τα τελειώσω όλα αυτά κάνω το διάγραμμα, που γίνεται με λίγα λόγια. Και κλείνουμε με την περίληψη που μας βοηθάει το διάγραμμα να την γράψουμε. Έτσι γράφουμε το μάθημα»
Ηλίας Χρ., μαθητής Δ΄ τάξης
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
u Περίληψη είναι η σύντομη και περιεκτική ανακεφαλαίωση / καταγραφή βασικών ιδεών ενός βιβλίου, ενός κεφαλαίου, ενός άρθρου ή οποιουδήποτε άλλου είδους κειμένου. H περίληψη είναι ένα νέο κείμενο, προσωπική δημιουργία αυτού που το γράφει και αποδίδει μετασχηματισμένο, αλλά με σαφήνεια το αρχικό κείμενο, ώστε, αν χρειάζεται, να το υποκαθιστά.
u Η άσκηση στη γραφή μιας περίληψης είναι πολύ σημαντική, γιατί:
- μας βοηθά να αναπτύξουμε την αφαιρετική και την κριτική μας ικανότητα.
- μας βοηθάει στην κατανόηση ενός κειμένου.
u Αναγνωριστικά κριτήρια μιας καλής περίληψης είναι τα εξής:
· συντομία | · πληρότητα |
· μεστότητα | · ακρίβεια |
· πυκνότητα | · πιστότητα |
ü Σχεδιασμός της περίληψης
u Η έκταση μιας περίληψης πρέπει να είναι πολύ πιο σύντομη από το κείμενο που επεξεργαζόμαστε και δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1/3 του αρχικού κειμένου.
u Το πιο δύσκολο βήμα στην περίληψη είναι να διακρίνουμε τι είναι αναγκαίο να γραφεί και τι είναι περιττό.
u Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η περίληψη που θα γράψουμε, επειδή είναι δικό μας δημιούργημα, πρέπει να έχει το δικό μας ύφος και όχι ύφος πανομοιότυπο με του συγγραφέα.
u Πριν τη περίληψη εντοπίζω το θέμα και τη θέση που προσπαθεί να αποδείξει ο συγγραφέας. Είναι απαραίτητο να βρω το θέμα, γιατί από αυτό θα αρχίσω την περίληψη. Το θέμα εντοπίζεται συνήθως: στον τίτλο ή τον υπότιτλο, τον πρόλογο ή την 1η παράγραφο του κειμένου.
u Πάντοτε πριν τη γραφή μιας περίληψης πρέπει να ακολουθήσουμε ένα σχεδιάγραμμα.
u Διαβάζουμε το κείμενο που θα πρέπει να συνοψίσουμε τουλάχιστον τρεις φορές, σύμφωνα με το κάτωθι υπόδειγμα:
α’ ανάγνωση: | - προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τις άγνωστες λέξεις και τις μεταφορικές εκφράσεις. |
- βεβαιωνόμαστε ότι κατανοήσαμε κάθε λεπτομέρεια του κειμένου. | |
β’ ανάγνωση: | - εντοπίζουμε την κεντρική ιδέα. |
- εντοπίζουμε σε τι αναφέρεται το κείμενο και τι τίτλο θα δίναμε αν μας ρωτούσαν | |
γ’ ανάγνωση: | - βρίσκουμε τα κύρια σημεία που στηρίζουν την κεντρική ιδέα και τα καταγράφουμε με τη σειρά. |
- αφαιρούμε τις επεξηγήσεις, τις μεταφορικές εκφράσεις, τις ασήμαντες λεπτομέρειες. | |
- συνοψίζουμε το κείμενο με δικά μας λόγια. |
u Για να στηρίξουμε την κεντρική μας ιδέα, πρέπει να τη διατυπώσουμε σε μια θεματική πρόταση, η οποία:
· θα προϊδεάζει για το σχεδιάγραμμα που ακολουθεί η περίληψη.
· θα οργανώνει το δικό μας κείμενο.
· θα φανερώνει την κεντρική μας ιδέα.
ü Γραφή της περίληψης
u Η περίληψη είναι ένα κείμενο αυστηρά οργανωμένο, γραμμένο σε πυκνό λόγο και δομή: στην αρχή γράφουμε το θέμα και μετά παρουσιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφές το αναπτύσσει.
u Από κάθε παράγραφο του κειμένου βρίσκουμε τις λέξεις, φράσεις, προτάσεις-κλειδιά με τις οποίες και σχηματίζουμε τους πλαγιότιτλους πάνω στους οποίους θα στηριχθεί η περίληψή μας.
u Επιλέγουμε να αναφέρουμε μόνο τις λεπτομέρειες εκείνες που θα μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε την κεντρική ιδέα και θα δώσουν στον αναγνώστη μια πλήρη αντίληψη του αρχικού κειμένου.
u Μια συγκεκριμένη ιδέα του κειμένου μπορεί να εκτείνεται σε περισσότερες από μια παραγράφους. Σ’ αυτή την περίπτωση στόχος μας είναι να συλλέξουμε τις σημαντικές προτάσεις από κάθε παράγραφο και ακολουθώντας το νήμα της ανάπτυξης να τις συνθέσουμε σε μία.
u Αν το κείμενο στο οποίο αναφερόμαστε είναι χωρισμένο σε παραγράφους ή κεφάλαια, δεν αρκεί να αποδώσουμε το περιεχόμενο κάθε ξεχωριστής παραγράφου ή κεφαλαίου, αλλά να διευκρινίσουμε με χρήση μεταβατικών εκφράσεων σε ποιο σημείο περνάμε από το ένα μέρος του κειμένου στο άλλο (δες επόμενο κεφ.).
u Δεν αντιγράφουμε αποσπάσματα από το κείμενο. Χρησιμοποιούμε λέξεις διαφορετικές, αλλά σημασιολογικά συγγενείς. Αν επαναλαμβάνουμε τις ίδιες ακριβώς λέξεις, απλώς με κάποιες δευτερεύουσες αλλαγές στη σειρά τους, τότε δείχνουμε ότι δεν έχουμε κατανοήσει το περιεχόμενο του κειμένου.
u Διατηρούμε τη σειρά των νοημάτων, τη στάση και την οπτική γωνία του συγγραφέα του πρωτοτύπου κειμένου. Επιμένουμε στην καταγραφή των σχέσεων μεταξύ τους, ιδιαίτερα των θεματικών προτάσεων μεταξύ τους.
u Γράφουμε σε πλάγιο λόγο, με τη χρήση πάντοτε γ’ προσώπου και δικού μας λεξιλογίου.
u Δεν εισάγουμε ξένο υλικό προς το κείμενο, δεν εκφέρουμε τη γνώμη μας, ούτε προβαίνουμε σε ερμηνεία και ανάλυση του κειμένου.
u Διατηρούμε τους τεχνικούς όρους, τα κύρια ονόματα, τις χαρακτηριστικές λέξεις ή εκφράσεις του συγγραφέα, για να δώσουμε στον αναγνώστη μια ιδέα για το έργο που συνοψίζουμε.
u Ο ευθύς λόγος γίνεται πλάγιος, ο διάλογος αποδίδεται σε τρίτο πρόσωπο.
u Διαγράφουμε τις ασήμαντες λεπτομέρειες και τις επαναλήψεις.
u Παραλείπουμε τους ονοματικούς προσδιορισμούς που δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία στην κατανόηση του κειμένου.
u Αντικαθιστούμε μια σειρά προτάσεων, που περιγράφουν μια σειρά ενεργειών, με μια φράση που αποδίδει το νόημα τους συνοπτικά· π.χ. Ο χ ήταν ιδιαίτερα ανήσυχος, είχε τρομερό πονοκέφαλο και έμεινε άυπνος ολόκληρο το βράδυ, γιατί φοβόταν την τροπή που μπορούσαν να λάβουν οι αυριανές πολιτικές εξελίξεις à Ο χ είχε άγχος για τις πολιτικές εξελίξεις.
u Αντικαθιστούμε μια περίοδο από τη λεκτική ενέργεια που υποδηλώνει· π.χ.: Όταν η πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας άρχισε να ενισχύει την μείωση του χρόνου εργασίας, οι εθνικές κυβερνήσεις έδειξαν μεγάλη καχυποψία στην εφαρμογή αυτής της πολιτικής à οι κυβερνήσεις ήταν επιφυλακτικές στη μείωση του χρόνου εργασίας.
u Πυκνώνουμε το λόγο μας: α) με τη χρήση της ακριβούς λέξης (ακριβολογία) και αποφεύγοντας τις περιφράσεις, β) με σύνθετες λέξεις, γ) με ασύνδετο σχήμα, δ) με παθητική σύνταξη.
u Προσέχουμε τόσο το περιεχόμενο και τη δομή του λόγου μας, όσο και την έκφραση, την ορθογραφία, το συλλαβισμό και τη στίξη, ώστε να προκύψει κείμενο καλογραμμένο.
ü Γλωσσικά στοιχεία
Εισαγωγικές φράσεις
· Το θέμα αναπτύσσεται σε πρώτο επίπεδο ...
· Στη συνέχεια παρουσιάζει και την άποψη ότι...
· Ο συγγραφέας στον πρόλογο ...
· Σε δεύτερο επίπεδο ο συγγραφέας κρίνει σκόπιμο να ...
· Δεν παραλείπει, βέβαια, να τονίσει ...
· Τέλος, ο συγγραφέας καταλήγει ...
Ρήματα σύνδεσης
παρουσιάζει | αναφέρει | αναφέρεται | κρίνει | συγκρίνει | διακρίνει |
επισημαίνει | τονίζει | σημειώνει | σχολιάζει | αναπτύσσει | πραγματεύεται |
αναλύει | διεισδύει | προσεγγίζει | υπογραμμίζει | αφηγείται | περιγράφει |
αναρωτιέται | εκθειάζει | ορίζει | αιτιολογεί | συμπεραίνει | ισχυρίζεται |
διαπιστώνει | διερευνά | διασαφηνίζει |
Φράσεις σύνδεσης
πλησιάζει το πρόβλημα | συντάσσεται με την άποψη | συμφωνεί με την άποψη |
αντιτάσσεται με την άποψη | διαφωνεί με την άποψη | καταδικάζει την άποψη |
είναι υπέρμαχος | είναι αντίθετος | κάνει λόγο |
Υποκείμενα ρημάτων και φράσεων σύνδεσης
συγγραφέας | αφηγητής | λογοτέχνης | ποιητής |
πεζογράφος | δοκιμιογράφος | αρθρογράφος | δημοσιογράφος |
συντάκτης | μελετητής | ερευνητής | κειμενογράφος |
Σύνδεση παραγράφων
1. Παράλληλα, πρέπει να αναφέρουμε ότι ...
2. Σχετικά με τη συμβολή ... δεν πρέπει να παραλείψουμε ...
3. Ένας από τους σοβαρότερους λόγους για τους οποίους ... είναι ...
4. Αναγκαία ακόμη προϋπόθεση για ... είναι ...
5. Είναι χρήσιμο επίσης να αναφερθεί ότι ...
6. Σ’ αυτό το σημείο, χρειάζεται να τονίσουμε ότι ...
7. Εξαιτίας, δε, ...
8. Αναμφίβολα, ...
9. Εάν θέλουμε να σχηματίσουμε μια σαφή εικόνα του προβλήματος ... είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε ότι ...
10. Από την αντίθετη πλευρά όμως, εκφράζεται η άποψη ότι ...
Συνδετικές λέξεις
Επεξηγηματικές: | Εισαγωγικές: |
· Ειδικότερα ... | · Σχετικά με αυτό / όσον αφορά το ... |
· Με άλλα λόγια ... | · Σε γενικές γραμμές ... |
· Με τον όρο αυτό εννοούμε ... | · Παρατηρούμε ότι / γνωρίζουμε ότι ... |
· Πιο αναλυτικά / αναλυτικότερα ... | · Βέβαια / πάντοτε / προφανώς ... |
· Αυτό σημαίνει ότι ... | · Θεωρώντας ότι ... |
· Είναι γνωστό δε ότι ... | · Είναι γεγονός ότι ... |
· Πιο συγκεκριμένα ... | · Δίκαια πιστεύεται ότι ... |
· Δηλαδή ... | · Είναι γενικά αποδεκτό ότι ... |
· Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι ... | |
· Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι ... | |
Αντιθετικές: | Συμπερασματικές |
· Ταυτόχρονα, όμως ... | · Επομένως / επόμενο είναι λοιπόν ... |
· Αν και / μολονότι ... | · Γι’ αυτό το λόγο ... |
· Πράγμα που δεν είναι άλλο παρά ... | · Είναι φυσικό ότι ... |
· Άλλωστε / άλλωστε είναι γνωστό ... | · Με φυσικό επακόλουθο ... |
· Αντίθετα ... | · Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ... |
· Όμως, από τη στιγμή που ... | · Άμεση απόρροια είναι ... |
· Από την άλλη μεριά / πλευρά ... | · Μ’ αυτόν τον τρόπο ... |
· Με άμεση συνέπεια ... ΠΕΚ 2005 Σταματέλος Χρήστος, Φιλόλογος |
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)